THE CHANGING FUNCTION OF THE VIOLA IN SULKHAN NASIDZES CHAMBER-INSTRUMENTAL MUSIC (ON THE EXAMPLES OF THE PIANO QUINTET AND THE STRING QUARTET N3)


This article explores the changing function of the alto in the chamber-instrumental music of Sulkhan Nasidze, focusing on the Piano Quintet (1986) and the String Quartet "Epitaph" (1980).
Sulkhan Nasidze is a key figure in Georgian professional music of the 1960s to 1980s. Both works represent a unique expression of the composer’s individual and subjective experience. It is also noteworthy that in the 1980s, Nasidze reached unprecedented emotional heights in capturing psychological aspects and conveying the inner feelings of humanity, a quality not foreign to deep tragedy. It is not insignificant that Nasidze's depth and distinctly different compositional style are fully revealed in his latest quartets and the Piano Quintet.
This article aims to analyze "Epitaph" and the Piano Quintet, reviewing the ideological and artistic concepts behind their creation, the characteristics of the alto part, and highlighting not only their significance in the context of Georgian musical culture but also the compositional complexities of the alto part and the ways to overcome them.



ИЗМЕНЧИВАЯ ФУНКЦИЯ АЛЬТА В КАМЕРНО-ИНСТРУМЕНТАЛЬНОЙ МУЗЫКЕ НАСИДЗЕ (НА ПРИМЕРЕ ФОРТЕПИАННОГО КВИНТЕТА И 3-ГО СТРУННОГО КВАРТЕТА).


Настоящая статья исследует изменчивую функцию альта в камерно-инструментальной музыке Насидзе на примере фортепианного квинтета (1986) и струнного квартета "Эпитафия"(1980). Сулхан Насидзе - важнейшая фигура грузинской профессиональной музыки 60-80 годов. Оба произведения представляют собой уникальный пример выражения индивидуального и субъективного опыта композитора. Следует отметить и то, что в 80-х годах прошлого века Насидзе достигает невиданных эмоциональных высот описания психологических аспектов и передачи внутренних переживаний человека, для которого не чужд глубокий трагизм; немаловажен и тот факт, что глубина и совершенно отличительный композиторский почерк в камерно-инструментальном жанре с особой полнотой проявлен в последних квартетах и фортепианном квинтете. Целью настоящей статьи является анализ эпитафии и фортепианного квинтета, обзор идейно-художественной концепции создания произведений, особенностей партии альта и подчеркивание не только их важности в контексте грузинской музыкальной культуры, но выявление исполнительских трудностей партии альта и поиск путей их преодоления.



ალტის ცვალებადი ფუნქცია სულხან ნასიძის კამერულ-ინსტრუმენტულ მუსიკაში (საფორტეპიანო კვინტეტის და მე-3 სიმებიანი კვარტეტის მაგალითზე)


წინამდებარე სტატია იკვლევს ალტის ცვალებად ფუნქციას ნასიძის კამერულ-ინსტრუმენტულ მუსიკაში საფორტეპიანო კვინტეტის (1986) და სიმებიანი კვარტეტის „ეპიტაფია“ (1980) მაგალითზე.
სულხან ნასიძე 60-80-იანი წლების ქართული პროფესიული მუსიკის უმნიშვნელოვანესი ფიგურაა. ორივე ნაწარმოები კომპოზიტორის ინდივიდუალური და სუბიექტური გამოცდილების გამოხატვის უნიკალურ მაგალითს წარმოადგენს. ისიც უნდა აღინიშნოს, რომ გასული საუკუნის 80-იან წლებში ნასიძე ფსიქოლოგიური ასპექტების დახასიათების და ადამიანის შინაგანი განცდების გადმოცემის არნახულ ემოციურ სიმაღლეს აღწევს, რომლისთვისაც უცხო არ არის ღრმა ტრაგიზმი; არც ის ფაქტია უმნიშვნელო, რომ ნასიძის სიღრმე და სრულიად განსხვავებული საკომპოზიტორო ხელწერა კამერულ-ინსტრუმენტულ ჟანრში მთელი სისავსით გამოვლინდა უკანასკნელ კვარტეტებსა და საფორტეპიანო კვინტეტში.
წინამდებარე სტატიის მიზანია გააანალიზოს ეპიტაფია და საფორტეპიანო კვინტეტი, მიმოიხილოს ნაწარმოებების შექმნის იდეურ-მხატვრული კონცეფცია, ალტის პარტიის თავისებურებები და წარმოაჩინოს არა მარტო მათი მნიშვნელობა ქართული მუსიკალური კულტურის კონტექსტში, არამედ გამოავლინოს ალტის პარტიის საშემსრულებლო სირთულეები და დასახოს მათი გადალახვის გზები.